Operation Protective Edge, aðgerðir Ísraelsmanna á svæðum Palestínu frá því fyrr í sumar valda óhug og furðu. Samúð með málstað Palestínu er töluverð á Íslandi og ólíklegt er að aðgerðir Ísraelshers sveigi almenningsáliti í átt til málsstaðar Ísraels. Reykjavík vikublað ræddi við Miko Peled, rithöfund og friðarsinna frá Ísrael um stöðu mála. Miko er sonur Mattityahu Peled herforingja Ísraelshers sem gerðist baráttumaður fyrir friði og talsmaður réttinda til handa Palestínumönnum.
„Að skýra stöðuna í Ísrael er tilraun til að skýra vitfirringu fyrir þeim sem ekki þjást af henni,” segir Miko sem er afar gagnrýninn á stefnu Ísraelskra stjórnvalda og zionisma hugmyndafræðina að baki stofun Ísrael. Faðir hans Matti Peled var mikilsvirtur hershöfðingi sem snérist frá stríðsrekstri og talaði fyrir friði milli gyðinga og araba. Hann var einn af stofnunefndum Ísrael-Palenstískrar stofnunar sem vinnur að friði fylkinga á milli. Miko skrifaði bókina Sonur hershöfðingjans; ferðalag Ísraela um Palestínu. Í bókinni fjallar Miko um uppeldi sitt og innri átök vegna framkomu Ísrael við Palestínumenn. Þá segir hann frá þeirri vegferð sem hann hóf er hann fór að horfast í augu við kúgun eigin þjóðar á palestínumönnum.
Sársaukafullt
„Það var ótrúlega sársaukafull uppgvötvun fyrir mig að átta mig á raunverulegum afleiðingum þess að viðhalda Ísrael. Ég ólst upp við þá trú að við; gyðingar sem aðhyllumst zionisma, séum góðu gaurarnir. Kannski gerðum við sitthvað slæmt hér og þar, öðru hverju, en við erum samt góða fólkið. Kannski erum við ekki alltaf sanngjörn við Palestínumenn en almennt erum við sanngjörn. Og jú það er auðvitað þannig að fólk býr við hernám af okkar völdum en við erum góð þannig að þetta hernám er ekki eins vont og önnur hernám. Þetta er það sem ég og aðrir Ísraelar alast upp við að heyra. Eitthversskonar milda og frjálslynda útgáfa af zionisma en hugmyndafræði sem samt sem áður er zionismi.” Hann bendir á að sjálfur sé hann barn forréttinda enda sé faðir hans frægur hershöfðingi af þeirri kynslóðhershöfðingja sem eru hálfguðir í augum fólks vegna þátts þeirra í stofnun Ísraelríkis. Þá sé móðir hans fædd í Jersúsalem og tilheyri áhrifafólki úr zionistahreyfingunni á árunum fyrir stofnun Ísrael. „Sem barn lék ég mér að medalíum föður míns. Ég var ótrúlega stoltur af þessum uppruna mínum og fjölskyldu minnar. Það var risastór partur af því hver ég var og ég var ólýsanlega stoltur af þessum uppruna.”
Sjálfsmorðsárás
Smadar þrettán ára systurdóttir Miko var árið 1997 myrt í sjálfsmorðssprengingu. Smadar var í verslunarferð í Jerúsalen. Morðið á Smadar vakti mikla athygli í Ísrael enda um að ræða unga stúlku sem var barnabarn frægs hershöfðinga sem barðist í sjálfstæðisstríði Ísrael. Viðbörgð Nurit Peled-Elhanan, systur Miko, vegna spreningarinnar vakti athygli en Nurit gaf lítið fyrir hefndaraðgerðir. „Hryðjuverka árásir, líkt og sú sem dóttir mín lést í, eru bein afleiðing áþján, þrældóms, niðurlægingar og stöðugs umsátursástands sem Palestínumenn búa við,” lét Nurit hafa eftir sér í sjónvarpi skömmu eftir andlát dóttur sinnar. Hún sagði ábyrgðina vera ísraelskra yfirvalda. Miko segir fjölskylduna hafa verið hissa og full aðdáunar á viðbrögðum systur sinnar. „Í kjölfar árásinnarinnar fann ég þörf hjá sjálfum mér til vinna úr málunum. Ég fann samræðuhóp palestínskra gyðinga og araba hér í San Diego, þar sem ég bý nú, og hópurinn var nákvæmlega það; samræðuhópur. Það var þá sem ég hitti í fyrsta sinn einhvern af palestínskum uppruna sem jafningja. Ég skrifa um þetta í bókinni minni. Ég er fæddur og uppalinn í Jerúsalem en samgangur Palestínumanna og Ísraela er raunar ekki til staðar. Það er ekkert rými þar sem gyðingar og arabar hittast sem jafningar. Þetta var skrýtin og merkileg upplifun. Sérstaklega vegna þess að þetta var í fyrsta sinn sem ég hóf að heyra frásögn Palestínumanna. Fyrsta sinn sem ég heyrði þeirra hlið.”
This reasonably priced medication has come as a big boon for couples grappling with infertility-related issues. on line viagra http://www.midwayfire.com/career-reserve-firefighter-information/ This continue reading description now buy generic cialis herb rejuvenates whole body and increases the response time. levitra without prescription She has always been a good wife and I understood her urges. If have been a fitness enthusiast then it might be cialis pill possible about it.
Baráttan fyrir friði
– Í ljósi þess að faðir þinn vann að uppgangi hugmynda um frið byggðan á gagnkvæmri virðingu er þá ekki undarlegt að þú talir um að hafa aldrei hitt einhvern frá Palestínu? „Það er rétt að faðir minn vann að málstað Palestínumanna og hann vann að málstað Ísraela. Hann vildi frið og sá í hlið Palestínumanna að einhverju leiti. Hann var samt ekki stuðningsmaur Palestínu eða algjörlega á þeirra bandi. Hann talaði um þeirra hlið mála og um mannréttindi Palestínumanna. Ég heyrði eitthvað af þessu en það var alltaf út frá skoðunum þeirra sem hann starfaði með. Hóp zionista út í gegn en sáu þetta sem lausn til friðar. Þau voru t.d. alltaf þeirrar skoðunar að við ættum ekki að tala um 1948 og hvað gerðist. Það væri allt í fortíðinni en við ættum að horfa fram á við og skapa framtíð með tveimur ríkjum. Þannig að þrátt fyrir starf föður míns þá heyrði ég aldrei framsögu sem fór gegn þeim goðsögnum sem zionismi byggir á.” Miko hafnar hugmyndum föður síns og samstarfsmanna hans um tveggja ríkja lausn. Hann segir lausnina augljósa. Jafnrétti allra borgara. Palestínumenn og Ísraelar lifi jafnir í ríki sem tiheyri þeim báðum.
Apartheid-Ísrael
Miko er harður andstæðingur zionisma og segir hana hugmyndafræði mismununar og að stefnan sé í eðli sínu nýlendustefna. Grunndvallarmarkið zionista sé að skapa land gyðinda á svæði sem tilheyri öðrum þjóðflokkum. Til að zionismi gangi upp þurfi að stofna til gyðingaríkis á landrými þar sem meirihluti fólks er af annari trú og öðrum uppruna. Það sé í eðli sínu nýlendustefna. „Það var í gegnum dauða frænku minnar og úrvinnslu á því sem og kynni mín við fólk af palestínskum uppruna sem ég fór að horfast í augu við að Ísrael er rasískt verkefni sem byggir á draumum nýlendustefnunar. Við erum að stofna eigin ríki á svæði þar sem meirihluti fólks er af öðrum uppruna. Hugmyndin er að stofna gyðingaríki í landi araba. Óhjákvæmilega erum við að byggja apartheid-ríki vegna þess að eina leiðin til að skapa gyðingaríki á þessum stað er að mismuna stórum hópi fólks. Það er t.d. gert með rasískum lögum. Lögum sem gefa ákveðnum hóp, það er gyðingum forréttindi umfram aðra hópa.” Þessi samlíking Miko er eins og gefur að skilja ekki mjög vinsæl í Ísrael. Hann segir þó að þetta sé þeim sem tilbúnir eru að skilja ljóst. „Við höfum frá upphafi kúgað araba sem hluta af þessu verkefni okkar. Stundum gerum við það með rasískum lögum, t.d. takmörkunum á rétti annara en gyðinga til landeignar, með heryfirvöldum og aðgerðum þeirra. Við niðurlægjum palestínumenn sem reyna að fljúga frá Tel Aviv og svo er það umhverfi kynþáttarhyggju sem við sköpum og viðhöldum til að skapa ríki gyðinga í landi sem tilheyrir öðrum hópum fólks.”
Herinn er allt
Herinn er með valdamestu stofnunum Ísraels. Stöðugur hernaður og ógn vegna átaka gerir herinn gríðarlega mikilvægan í huga almennings. Gyðingættaðir Ísraelar yfir átján ára aldri eru skyldugir til að þjóna í hernum. Aðeins um helmingur endar á að gera slíkt en mikið er um undanþágur. „Herinn er allt í Ísrael. Sem drengur leit ég upp til hersins og ég held að það sé enn þannig. Börn líta upp til hersins og bíða eftir að geta þjónað. Bíða eftir að geta verið eins og eldri systkyni sín.” Miko segir stuðning við herinn mikinn meðal annars vegna þátt hersins í stofnun Ísraels og varnir þess. „Aðdáun okkar á hernum hefur verið til staðar frá stofnun ríkisins. Hermennirnir okkar, og áður þjóðvarnarliðin, eru hetjur og þau eru Ísrael. Herinn er táknmynd þess að vera alvöru Ísraeli. Það er raunar engin umræða um herinn og völd hans. Það er ekkert rými til að gagnrýna herinn. Það er raunar ekkert rými til að ræða hernaðar- og öryggisstofnanir. Hvað þá að ræða það með gagnrýnum hætti. Með hernaðarstofnanir þá á ég við leynilögregluna, herinn og slíkar stofnanir.”
Goðsagnir
Miko segir það hluta vandans að zionistar hafi raunar gert gamla testamentið að sögubók en ekki trúarriti. Þannig sé ýtt undir goðsagnir sem standist ekki um leið og þess er krafist að skrásett saga sé hundsuð. „Gamla testamentið var bara gert að fræðileri sögubók. Þegar við lærum okkar sögu í Ísrael þá er hún kennd þannig að við flúðum Ísrael og svo gerðist ekkert á því landssvæði sem Ísrael er á fyrr en við komum aftur. Í söguvitund okkar er vera araba á svæðingu hundsuð og nánst eins og eitthver slys. Þetta er mjög hávær hugmynd með sterkar rætur í söguvitund Ísraela. Meira að segja innflytjendur sem komu hingað fyrir tíu árum telja araba vera innflytjendur sem lítil tengsl hafi við landið. Þau skilja gjarnan ekki hvers vegna þau fara ekki bara heim til sín.”